Λαογραφικά στοιχεία

martis

Μέσα στην συμβατικότητα του χρόνου, οι μέρες, οι μήνες, τα χρόνια περνούν και φέρνουν ξανά κ' ξανά στην αδιάκοπη περιστροφή τους θύμησες και νοσταλγίες των παιδικών μας χρόνων, που ξαναζούμε κάθε χρόνο τέτοια μέρα.


Ξημέρωσε η πρώτη μέρα της Άνοιξης και μαζί με αυτήν ήρθε ο πρώτος της μήνας, ο "Μάρτης, γδάρτης και κακός παλουκοκάφτης" κατά την λαϊκή ρήση.
Ανεπαίσθητα ήρθαν μπροστά μου εικόνες των παιδικών μου χρόνων. Τελευταία μέρα του Φλεβάρη ο μικρότερος αδελφός μου(έπιανε το χέρι του, εγώ άγαρμπος, ατσούμπαλος πάντα!)είχε απλώσει δύο διαφορετικές κλωστές, μία λευκή και μία κόκκινη πιασμένες από το καπάκι του σαμπουάν και με μαεστρία γύριζε και ένωνε τις δυό κλωστές, φτιάχνοντας το πολυτιμότατο εκείνο βραχιολάκι για κάθε πιτσιρίκο, το λεγόμενο ''Μάρτη''.
Φυσικά, δεν έμαθε μόνος του την "τέχνη", ούτε το φορούσαμε κάθε χρόνο τέτοια μέρα(1 Μάρτη) ως το Πάσχα, άνευ λόγου. Το ίδιο έκανε η μητέρα μας, το ίδιο η μητέρα της. Το ίδιο ο πατέρας μου, το ίδιο ο πατέρας του και πάει λέγοντας. Ε, μην φτάσουμε τώρα και στα βάθη των χρόνων! Αφού λοιπόν έπρεπε να του κάνω κάποια χάρη-του αδελφού μου-,μου παρέδιδε το βραχιόλι μου(δεινός ''εκμεταλλευτής''),φορούσε το δικό του και κοιμόμαστε σαν πουλάκια περιμένοντας με ανυπομονησία να ξημερώσει Μάρτης, Άνοιξη.
Αφού λοιπόν ξυπνούσαμε ξημερώνοντας νωρίτερα αυτή την μέρα και δίχως να χρειαστεί να μας σκουντάνε πέντε-έξι φορείς οι γονείς μας, παίρναμε το πρωινό μας, φορούσαμε την σχολική σάκα(πω ρε, πόσα χρόνια είχα να πω την λέξη αυτή!)και καμαρωτοί σαν παγόνια φτάναμε στο σχολείο, έτοιμοι να συναγωνιστούμε σε ''Μάρτη''(το βραχιολάκι) τους-ις συμμαθητές-ιες μας. Το Πάσχα, το βγάζαμε, το πετούσαμε στην φωτιά που ψηνόταν το αρνί, για να γίνει ''νοστιμότερο''!
Ωραία χρόνια!
Δεν ξέρω αν σήμερα τα παιδιά φορούν τον ''Μάρτη'' ή αν η παιδικοτητά τους αρκείται σε αυτά τα απλά, αυτά που πέρασαν από γενιά σε γενιά για να είναι ευτυχισμένα και να νιώθουν γεμάτα, αλλά εμείς ίσως φοβάμαι υπήρξαμε η τελευταία γενιά μιας εποχής που πέρασε ανεπιστρεπτί και που θέλαμε λίγα για να νιώθουμε χαρούμενα ως παιδιά. 

Δεν είναι μόνο το βραχιολάκι αυτό που χάθηκε στο χρόνο, είναι πολλά άλλα που ζήσαμε, που έχουμε να θυμηθούμε ως παιδιά και που σίγουρα σήμερα λείπουν από παιδιά που τα έκαναν να σκέφτοντε σαν μεγάλοι, να αγχώνοντε σαν μεγάλοι, να ζουν ως μεγάλοι. Τους στέρησε η σύγχρονη κοινωνία τις ώρες ελευθερίας, τα έχωσε στα βαθιά, τα γέμισε με άχρηστες πληροφορίες, φόρτο σχολικού και εξωσχολικού διαβάσματος, τα απέκοψε από τις ρίζες του Παρελθόντος και τα αφήνει έρμαια στο αβέβαιο Μέλλον, δίχως να τους μάθει τη φυσική συνέχεια, αυτή του Παρελθόντος.Αυτή η κοινωνία φαντάζει προοδευτική, αυτή η κοινωνία που δημιουργεί ανθρώπους τέρατα.
Δεν είναι λοιπόν, μόνο το βραχιολάκι, είναι η μνήμη που μας άφησε αυτό και κάθε παρόμοια θύμηση από ανάλογες μνήμες, μιάς πιο ελεύθερης, πιο αθώας, πιο ανθρώπινης παιδικής ηλικίας.
Πέρασαν χρόνια από τότε, αλλά έζησα πάλι σήμερα τις στιγμές, είδα τις εικόνες, νοστάλγησα το παιδί.
Καλό μήνα. Φωτεινή Άνοιξη...

 

Γεράσιμος Χ. Χονδρογιάννης

makis

Επισκεφθείτε μας